Naturalna moc fitohormonów – Twoje wsparcie w menopauzie

Sposób na menopauzę?

Menopauza to naturalny etap w życiu każdej kobiety, a nie stan chorobowy, niemniej wiele z nas w tym czasie odczuwa liczne dolegliwości związane z brakiem równowagi hormonalnej. Fitohormony to składniki, które mogą tą równowagę pomóc przywrócić, co potwierdzają liczne badania ukazujące ich pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Fitohormony, zwane też fitoestrogenami potrafią łączyć się z receptorami estrogenowymi zlokalizowanymi w naszym ciele, poprawiając jego funkcjonowanie, gdy brakuje nam estrogenu. Są przy tym nie tylko skutecznym wsparciem, ale także bezpiecznym.

Korzyści z włączenia fitohormonów do diety w okresie menopauzy- analiza badań:

• zmniejszenie objawów menopauzy takich jak uderzenia gorąca, nocne poty¹,²
• wsparcie w odchudzaniu³
• zmniejszenie ryzyka raka błony śluzowej macicy⁴
• poprawa jakości skóry – mniej zmarszczek, poprawa produkcji kolagenu i elastyny⁵
• poprawa gęstości kości i zmniejszenie ryzyka chorób serca⁶
• działanie przeciwzapalne⁷
• wsparcie w zaburzeniach nastroju⁸
• bezpieczeństwo – badania kliniczne nie wykazały, aby stosowanie fitohormonów miało negatywny wpływ na tkankę piersi, tarczycę, czy błonę śluzową macicy⁹. Więcej na ten temat znajdziesz w naszym wpisie na blogu: „Bezpieczeństwo stosowania izoflawonów sojowych w diecie – analiza badań naukowych”

Fitoestrogeny – czym są?

Fitohormony, znane również jako fitoestrogeny, to grupa związków roślinnych o działaniu podobnym do estrogenów. Najważniejsze grupy fitohormonów to:

1. Izoflawony – występujące głównie w soi i innych roślinach strączkowych.
2. Lignany – znajdujące się w siemieniu lnianym, zbożach pełnoziarnistych i niektórych owocach.
3. Kumestany – obecne w kiełkach fasoli i lucernie.
4. Stilbeny – których przedstawicielem jest resveratrol, występujący w winogronach i czerwonym winie.

Mechanizmy działania fitohormonów

Fitohormony działają na organizm poprzez kilka mechanizmów:

1. Wiązanie z receptorami estrogenowymi: Fitohormony mogą łączyć się z receptorami estrogenowymi (ER) w komórkach, naśladując działanie naturalnych estrogenów.
2. Modulacja aktywności enzymów: Fitohormony mogą wpływać na aktywność enzymów zaangażowanych w metabolizm hormonów steroidowych, takich jak aromataza, która przekształca androgeny w estrogeny.
3. Działanie antyoksydacyjne: Wiele fitohormonów wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, co może przyczyniać się do ich ochronnego działania na komórki i tkanki.
4. Wpływ na ekspresję genów: Fitohormony mogą regulować ekspresję genów związanych z procesami zapalnymi, metabolizmem lipidów i glukozy, oraz różnicowaniem komórek, co pozytywnie wpływa na nasz organizm.
5. Oddziaływanie z innymi szlakami sygnałowymi: Oprócz działania przez receptory estrogenowe, fitohormony mogą wpływać na inne szlaki sygnałowe w komórkach, co tłumaczy ich szerokie spektrum działania.

Biodostępność i metabolizm

Warto zauważyć, że biodostępność fitohormonów może się znacznie różnić w zależności od formy, w jakiej są spożywane oraz indywidualnych cech organizmu. Na przykład, zdolność do przekształcania daidzeiny w equol – metabolit o silniejszym działaniu estrogenowym – różni się między osobami i może wpływać na skuteczność fitohormonów.

Zrozumienie tych mechanizmów pomaga wyjaśnić, dlaczego fitohormony mogą łagodzić objawy menopauzy, wspierać zdrowie kości i serca, a jednocześnie potencjalnie chronić przed niektórymi rodzajami nowotworów hormonozależnych.

Fitoestrogeny, takie jak izoflawony sojowe (np. genisteina i daidzeina) oraz lignany, czy izoflawony z czerwonej koniczyny wiążąc się z receptorami estrogenowymi mogą pozytywnie wspierać zdrowie kobiet w okresie menopauzy. Ich efekt może być dwojaki: w sytuacji niskiego poziomu estrogenów, fitoestrogeny mogą działać jak estrogeny, a przy wysokim poziomie – konkurują z naturalnymi estrogenami, zmniejszając ich efekt – te właściwości modulacyjne wiąże się coraz częściej z ich ochronną rolą w przypadku nowotworów piersi. To tłumaczy także dlaczego fitoestrogeny mogą pomagać w łagodzeniu objawów menopauzy, kiedy naturalny poziom estrogenów spada¹⁰.

Gdzie szukać fitoestrogenów?

Źródłami izoflawonów – najpopularniejszej grupy fitoestrogenów są produkty sojowe (tofu, tempeh, edamame), nasiona roślin strączkowych, siemię lniane, czerwona koniczyna, pluskwica groniasta (stosować ostrożnie i nie dłużej niż 6 miesięcy)

Niestety, typowa europejska dieta dostarcza zwykle jedynie 1-5 mg izoflawonów dziennie. To znacznie mniej niż tradycyjna dieta azjatycka, zawierająca ok. 50 mg tych związków. Tłumaczy to dlaczego w Azji odsetek kobiet cierpiących na uderzenia gorąca jest znacznie niższy.

Alternatywą dla gruntownej zmiany nawyków żywieniowych może być odpowiednio dobrana suplementacja produktami zawierającymi fitoestrogeny tj. FitoHarmony. Powstał on by komleksowo wspierać zdrowie kobiety w okresie menopauzy. To dlatego zawiera nie tylko zestaw trzech naturalnych fitoestrogenów, ale także kluczowe w tym okresie witaminy D, K E oraz magnez. Niedobory tych substancji także bowiem mogą wpływać na zaostrzenie objawów.

Podsumowanie – warto wybrać naturalną drogę do równowagi

Menopauza to czas zmian, ale nie musisz przechodzić jej sama. Natura dała nam cenne narzędzia – fitohormony i niezbędne składniki odżywcze, by łagodniej przejść przez ten etap. Sięgając po naturalne wsparcie fitohormonów dajesz sobie szansę na lepsze samopoczucie i zdrowie w okresie menopauzy i później. Pamiętaj jednak, że suplementy to dodatek, a nie zamiennik zdrowego stylu życia. Zadbaj o zbilansowaną dietę, regularną aktywność fizyczną i higienę snu – to filary dobrego samopoczucia w każdym wieku.

Bibliografia

1. Chen MN, Lin CC, Liu CF. Efficacy of phytoestrogens for menopausal symptoms: a meta-analysis and systematic review. Climacteric. 2015 Apr;18(2):260-9. doi: 10.3109/13697137.2014.966241. Epub 2014 Dec 1. PMID: 25263312; PMCID: PMC4389700. Podsumowanie:
    „Fitoestrogeny wydają się zmniejszać częstotliwość uderzeń gorąca u kobiet w okresie menopauzy, bez poważnych skutków ubocznych.” ↩︎
2. Balan A, Moga MA, Neculau AE, Mitrica M, Rogozea L, Ifteni P, Dima L. Royal Jelly and Fermented Soy Extracts-A Holistic Approach to Menopausal Symptoms That Increase the Quality of Life in Pre- and Post-menopausal Women: An Observational Study. Nutrients. 2024 Feb 26;16(5):649. doi: 10.3390/nu16050649. PMID: 38474777; PMCID: PMC10934315. ↩︎
3. Zhu J, Zhao Q, Qiu Y, Zhang Y, Cui S, Yu Y, Chen B, Zhu M, Wang N, Liu X, Jiang Y, Xu W, Zhao G. Soy Isoflavones Intake and Obesity in Chinese Adults: A Cross-Sectional Study in Shanghai, China. Nutrients. 2021 Aug 6;13(8):2715. doi: 10.3390/nu13082715. PMID: 34444874; PMCID: PMC8399780.
   Podsumowanie: „Nasze wyniki sugerują, że dorośli Chińczycy z wyższym spożyciem SI (izoflawonów) w diecie mogą być mniej skłonni do otyłości, szczególnie w przypadku kobiet po menopauzie.” ↩︎
4. Horn-Ross PL, John EM, Canchola AJ, Stewart SL, Lee MM. Phytoestrogen intake and endometrial cancer risk. J Natl Cancer Inst. 2003 Aug 6;95(15):1158-64. doi: 10.1093/jnci/djg015. Erratum in: J Natl Cancer Inst. 2006 Oct 18;98(20):1501. PMID: 12902445.
   Podsumowanie: „Spożycie izoflawonów było odwrotnie związane z ryzykiem wystąpienia raka endometrium. Zależności te były nieco silniejsze u kobiet po menopauzie (dla izoflawonów i lignanów). ↩︎
5. Accorsi-Neto A, Haidar M, Simões R, Simões M, Soares J Jr, Baracat E. Effects of isoflavones on the skin of postmenopausal women: a pilot study. Clinics (Sao Paulo). 2009;64(6):505-10. doi: 10.1590/s1807-59322009000600004. PMID: 19578653; PMCID: PMC2705153.
   Podsumowanie: „Nasze dane pokazują, że stosowanie skoncentrowanego, bogatego w izoflawony ekstraktu sojowego przez sześć kolejnych miesięcy spowodowało znaczące zwiększenie grubości nabłonka, liczby włókien elastycznych i kolagenowych, a także naczyń krwionośnych.” ↩︎
6. Chen, Li-Ru, Nai-Yu Ko, and Kuo-Hu Chen. 2019. „Isoflavone Supplements for Menopausal Women: A Systematic Review” Nutrients 11, no. 11: 2649. https://doi.org/10.3390/nu11112649
   Podsumowanie: „Izoflawony wykazują korzyści w redukcji uderzeń gorąca, spowolnieniu utraty BMD (gęstości mineralnej kości) w kręgosłupie lędźwiowym, poprawie ciśnienia skurczowego krwi we wczesnej menopauzie oraz kontroli glikemii in vitro. Nie ma jednak jednoznacznych dowodów na ich skuteczność w łagodzeniu objawów urogenitalnych i poprawie funkcji poznawczych. Chociaż izoflawony nie są tak skuteczne jak hormonalna terapia zastępcza, 70% kobiet byłoby zadowolonych z niehormonalnej terapii, która zmniejsza uderzenia gorąca o 50%. Izoflawony, z ich bezpiecznym profilem i korzyściami dla zdrowia, są dobrą opcją dla kobiet, które nie mogą stosować hormonalnej terapii. Przyszłe badania powinny ujednolicić zmienne, takie jak czas od menopauzy, zawartość aglikonów izoflawonowych, kryteria oceny wyników, czas trwania badań oraz wielkość próby, aby uzyskać bardziej wiarygodne i powtarzalne wyniki.” ↩︎
7. Djuric Z, Chen G, Doerge DR, Heilbrun LK, Kucuk O. Effect of soy isoflavone supplementation on markers of oxidative stress in men and women. Cancer Lett. 2001 Oct 22;172(1):1-6. doi: 10.1016/s0304-3835(01)00627-9. PMID: 11595123.
   Podsumowanie: „Suplementacja izoflawonami soi zmniejsza poziomy oksydacyjnych uszkodzeń DNA u ludzi i może to być mechanizm stojący za przeciwnowotworowymi efektami izoflawonów soi” ↩︎
8. Li J, Li H, Yan P, Guo L, Li J, Han J, Qiu J, Yang K. Efficacy and safety of phytoestrogens in the treatment of perimenopausal and postmenopausal depressive disorders: A systematic review and meta-analysis. Int J Clin Pract. 2021 Oct;75(10):e14360. doi: 10.1111/ijcp.14360. Epub 2021 Jun 3. PMID: 33987926. ↩︎
9. Messina, M. (2016). Impact of Soy Foods on the Development of Breast Cancer and the Prognosis of Breast Cancer Patients. Forschende Komplementärmedizin / Research in Complementary Medicine, 23(2), 75–80. https://doi.org/10.1159/000444735
   Podsumowanie: Pomimo obaw, że produkty sojowe mogą zwiększać ryzyko raka piersi u kobiet z grupy wysokiego ryzyka lub pogarszać rokowanie u pacjentek z rakiem piersi, dane kliniczne i epidemiologiczne nie potwierdzają tych obaw. Badania kliniczne konsekwentnie wykazują, że spożycie izoflawonów nie wpływa negatywnie na markery ryzyka raka piersi. Duże badania prospektywne z USA i Chin wykazały, że spożywanie soi po diagnozie raka piersi znacząco zmniejsza nawroty i poprawia przeżywalność. ↩︎
10. Messina, M. (2016). Impact of Soy Foods on the Development of Breast Cancer and the Prognosis of Breast Cancer Patients. Forschende Komplementärmedizin / Research in Complementary Medicine, 23(2), 75–80. https://doi.org/10.1159/000444735 ↩︎